Het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) deed onderzoek naar wangedrag en intimidatie op universiteiten. De resultaten zijn gepubliceerd in het rapport Harassment in Dutch academia.  De onderzoekers spraken met 53 vrouwen, van promovendi tot hoogleraren, die te maken hadden met ongewenst gedrag. In deze groep zitten vier vrouwen uit de leeftijdscategorie twintig tot dertig jaar. “Je krijgt tijdens je werk opmerkingen over iets wat je aan hebt, een luchtje dat je op hebt of hoe je haar in een staart zit,” vertelt een vrouwelijke universiteitsmedewerker anoniem aan NOS.

Oorzaken

De onderzoekers leggen in het rapport uit wat maakt dat wangedrag en intimidatie voorkomen op de universiteit. Het sterk hiërarchische karakter van de academie, de hoog competitieve en individualistische cultuur, het ontoereikend reageren op gevallen van harassment en het – al dan niet gedwongen – zwijgen van de slachtoffers, zijn de vier zogenaamde faciliterende kenmerken van de huidige wetenschapscultuur die maken dat wangedrag en intimidatie gemakkelijk kunnen ontstaan en niet of nauwelijks worden aangepakt.

Hoe nu verder?

In het onderzoek worden ook diverse oplossingen aangedragen. Het aanpakken van ongewenst gedrag begint met erkenning van de problematiek. Daarnaast spelen kennisvergaring en het aanleren van een kritische houding met betrekking tot het eigen gedrag een rol. Van groot belang is ook het actief verwerven van competenties om goed te kunnen reageren op wangedrag en intimidatie. Zowel als slachtoffer, by-stander of agressor. De onderzoekers onderstrepen ook het belang van een gedegen systeem van melding, rapportage en aanpak van wangedrag en intimidatie, zodat het ook daadwerkelijk consequenties heeft.

Reactie universiteiten

De Nederlandse universiteiten hebben inmiddels via de VSNU gereageerd op het rapport van de LNVH. ‘’We nemen deze signalen heel serieus. De universiteit moet een veilige omgeving zijn voor medewerkers, waar elke vorm van ongewenst gedrag onaanvaardbaar is. Dit is onlangs ook door alle universiteiten onderschreven in de gezamenlijke verklaring sociale veiligheid. Als universiteiten zijn we blij met de drie aanbevelingen die het LNVH doet in het rapport. We gaan deze gebruiken als concrete handvatten om hier mee aan de slag te gaan,” aldus VSNU-voorzitter Pieter Duisenberg.