Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen Herman Bolhaar publiceerde onlangs het rapport Slachtoffermonitor seksueel geweld tegen kinderen 2017-2018. Het gaat om kinderen die in beeld zijn bij de jeugdhulpketen, zoals de Raad voor de Kinderbescherming, in de jaren 2017 en 2018. De hulp aan slachtoffers van seksueel geweld staat in dit rapport volledig centraal.

Kinderen hebben recht op bescherming

Seksueel geweld tegen kinderen strookt direct met het recht op veiligheid en een gezonde ontwikkeling van kinderen. Ieder kind loopt risico op het meemaken van seksueel geweld, op verschillende plekken: in het gezin, op school, op straat, bij een sportclubje, of in de digitale wereld. Het recht van kinderen om beschermd te worden tegen seksueel geweld is daarom vastgelegd in Europese en internationale verdragen. Nederland heeft dan ook de verplichting om er alles aan te doen om seksueel geweld tegen kinderen aan te pakken.

Ontwrichtende effecten

Het meemaken van seksueel geweld in de kindertijd kan verschillende effecten hebben die de kwaliteit van leven doen ontwrichten. Er zijn korte en lange termijn effecten voor de slachtoffers. Zo kan het onder meer leiden tot fysieke problemen, seksuele problemen, een beschadigd gevoel van eigenwaarde, depressie, posttraumatisch stresssyndroom en suïcide. Het heeft dus vaak verreikende gevolgen op het leven van de slachtoffers.

Slachtoffermonitor

In dit rapport is inzichtelijk gemaakt in hoeverre seksueel geweld tegen kinderen aan het licht komt, of er deskundig onderzocht wordt welke hulp er voor hen nodig is en of deze hulp tijdig tot stand komt. Het beoogde doel is de ontwikkeling van beter beleid in de strijd tegen seksueel geweld tegen kinderen. De bescherming van slachtoffers is onlosmakelijk verbonden met de aanpak van daders. Deze monitor dient dan ook in samenhang gezien te worden met de ´Dadermonitor seksueel geweld tegen kinderen 2013-2017´. Dit rapport is gericht op de integrale aanpak van daders en in november 2018 gepubliceerd.

Beperkt zicht slachtofferschap

Het zicht op slachtofferschap van seksueel geweld tegen kinderen is cruciaal voor de bescherming van deze kinderen. Niet al het seksueel geweld komt echter aan het licht. Het wordt niet altijd herkend als zodanig en slachtoffers blijven vaak stil. De meeste slachtoffers die er wél over praten doen dat bovendien eerder met een leeftijdsgenootje, dan met een ouder of hulpverlener. Op verschillende plekken in de jeugdhulpketen wordt seksueel geweld tegen kinderen te weinig gezien. Daarnaast ontbreekt kennis over seksueel geweld gepleegd door een leeftijdsgenoot of online seksueel geweld. Seksueel geweld binnen gezinnen lijkt ook steeds meer uit beeld te raken.

Aanbevelingen

Uit het rapport volgen aanbevelingen voor de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de minister van Justitie en Veiligheid en de minister voor Rechtsbescherming. Ook voor de gemeentes is er werk aan de winkel. Op landelijk en regionaal niveau moet de aanpak van seksueel geweld tegen kinderen gerealiseerd en in kaart gebracht worden. Hiervoor is coördinatie en monitoring vereist. Ook moet onderzoek uitgevoerd worden naar de prevalentie van seksueel geweld onder kinderen jonger dan twaalf jaar. Tot slot moet inzichtelijk worden in hoeverre kinderbeschermingsmaatregelen in zaken van seksueel geweld tegen kinderen effectief zijn en of daarbij tijdig passende hulp tot stand komt.

Het volledige rapport en de factsheet van de Slachtoffermonitor zijn digitaal te lezen.