Bekijk hier de video van 5 jaar Act4Respect!

Op 9 november, een regenachtige dag, loop ik naar het Spoorwegmuseum in Utrecht. Hier vindt het congres Be the change plaats van Act4Respect, een alliantie van kenniscentrum Rutgers en Atria, instituut voor vrouwengeschiedenis, gericht op gendergerelateerd geweld. Ik ben schrijver en mijn werk richt zich vaak op dit thema – zo schreef ik vorig jaar mijn debuut ‘Dat Zou Jij Nooit Toelaten’ over mijn ervaring met partnergeweld. Nu ben ik bezig aan de essaybundel ‘Voorbij de Verbijstering’ over #MeToo en de collectieve shock die door de media raast wanneer er weer seksueel overschrijdend gedrag wordt geopenbaard. Want de cijfers en statistieken die Act4Respect publiceert over seksueel geweld zijn schrijnend en lijken elk jaar amper te veranderen. Waarom is het grote publiek dan telkens zo verbaasd, waarom wordt er nog steeds aan victim-blaming gedaan en waarom lukt het maar niet om de seksuele cultuur te veranderen? Dat hoop ik vandaag te leren.

Projectleiders van Act4Respect Britt Myren en Willy van Berlo. Foto gemaakt door Andy Onderstal.

Afzetten van je eigen bril

De middag wordt geopend door LINDA.meiden hoofdredactrice Mandy Woelkens. Zij schreef tevens het boek FAQ Gender, om uitleg te geven bij de meestgestelde vragen over gender. Ze introduceert het publiek aan de verschillen tussen sekse, gender, seksualiteit en genderexpressie, en maakt duidelijk dat mensen, wanneer ze afwijken van de rigide normen omtrent gender en seksualiteit, te maken kunnen krijgen met geweld. Na Mandy’s introductie betraden diverse sprekers het podium. Dit waren onder andere Esther van Dijk, Directeur Emancipatie bij Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, en Tahmina Ashraf. Tahmina is directeur van de stichting Voice of All Women. Zij geeft het publiek, bestaande uit professionals, ervaringsdeskundigen en geïnteresseerden, mee hoe belangrijk het is om de ruimte te nemen om te leren over ieders achtergrond en culturele of religieuze context.

Tahmina Ashraf. Foto gemaakt door Andy Onderstal.

In gesprek gaan over sexting

De eerste workshop die ik bijwoon gaat over shame sexting. Een praktijk waarbij mensen worden geshamed, belachelijk gemaakt of buitengesloten omdat er seksueel expliciete beelden van hen zijn doorgestuurd zonder hun consent. Djoeke Ardon is onderzoeker bij Atria en geeft deze workshop. Zij vertelt, aan de hand van Act4Respect’s podcast ‘niet jouw schuld’, hoe mensen soms onbedoeld bijdragen aan shame sexting. Meedoen met het pesten van het slachtoffer omdat je (nog) niet beter weet, praten over sexten alsof het iets inherent fouts is of mensen afraden om seksueel expliciete foto’s te sturen. Sexting is op de eerste plaats iets leuks. Wanneer iemand ongewenst foto’s doorstuurt zegt dat niets over de moraal van degene die de foto heeft gemaakt. Victimblaming komt vaak voort uit onbegrip, te weinig kennis over seksuele leefwereld van jongeren, en goede bedoelingen.

‘niet jouw schuld’ is te beluisteren op Spotify en Apple Podcast. De teamtools zijn hier te vinden. 

Een van de workshops van het congres. Foto gemaakt door Andy Onderstal.

Aanpakken van micro-agressie

Klarina Lingmont en haar collega van Levvel verzorgen de workshop ‘Laten we het gezellig houden’. Deze workshop draait om het creëren van een veilige sociale omgeving voor LHBT+ jongeren en leert het publiek wat micro-agressies zijn en hoe er mee om te gaan. Micro-agressies zijn vormen van discriminatie die niet bij wet verboden zijn, waar je geen aangifte voor zou kunnen doen, en die door minderheden die ze meemaken vaak worden weggewuifd. Micro-agressies zijn vaak ook niet verkeerd bedoeld, maar daardoor niet minder vervelend of discriminerend. Wat je als omstander kan doen, zochten we samen met het publiek uit aan de hand van persoonlijke voorbeelden. Levvel nodigt het publiek uit om na te denken over welke interventiemethode het beste bij ons past. Wanneer is het veilig om iets te zeggen van een micro-agressie, en op welke manieren kun je dat allemaal doen?

Hoop voor de toekomst

Tot slot komt het congres samen voor een collectieve afsluiting. Mandy Woelkens wrapt up en ik ga met een hoofd vol nieuwe ideeën en inzichten weer naar huis. Het was ontzettend interessant om de discussies tussen professionals vanuit verschillende disciplines aan te horen en te leren van de vele getalenteerde en weloverwogen workshops en lezingen. Bovendien is dit congres van Act4Respect niet alleen een broedplaats voor nieuwe inzichten en veel kennis, maar brengt het me ook hoop. Vandaag heb ik me begeven tussen een groep mensen die zich allemaal op hun eigen manier inzetten voor een veilige, eerlijke en gendergelijke wereld. Wanneer je verandering wil zien: Be the change.

Deelnemers van het congres. Foto gemaakt door Andy Onderstal.

door: Tessel ten Zweege

Video 5 jaar Act4Respect

Dit congres stond in het teken van de afgelopen 5 jaar van Act4Respect. Onze programmaleiders, onderzoekers, sprekers en leden van onze co-creatiegroep zijn daarom geïnterviewd of hebben workshops gegeven. Maar wat houdt Act4Respect nou precies in? En waarom proberen we eigenlijk gendergerelateerd geweld te voorkomen onder jongeren, waarom is dit zo belangrijk? Om antwoorden te geven op deze vragen hebben we hierover speciaal een video gemaakt, met dank aan Bucketfilms. Bekijk hier de video: