Bekijk hier de video van 5 jaar Act4Respect!

Op 9 november, een regenachtige dag, loop ik naar het Spoorwegmuseum in Utrecht. Hier vindt het congres Be the change plaats van Act4Respect, een alliantie van kenniscentrum Rutgers en Atria, instituut voor vrouwengeschiedenis, gericht op gendergerelateerd geweld. Ik ben schrijver en mijn werk richt zich vaak op dit thema – zo schreef ik vorig jaar mijn debuut ‘Dat Zou Jij Nooit Toelaten’ over mijn ervaring met partnergeweld. Nu ben ik bezig aan de essaybundel ‘Voorbij de Verbijstering’ over #MeToo en de collectieve shock die door de media raast wanneer er weer seksueel overschrijdend gedrag wordt geopenbaard. Want de cijfers en statistieken die Act4Respect publiceert over seksueel geweld zijn schrijnend en lijken elk jaar amper te veranderen. Waarom is het grote publiek dan telkens zo verbaasd, waarom wordt er nog steeds aan victim-blaming gedaan en waarom lukt het maar niet om de seksuele cultuur te veranderen? Dat hoop ik vandaag te leren.

Projectleiders van Act4Respect Britt Myren en Willy van Berlo. Foto gemaakt door Andy Onderstal.

Afzetten van je eigen bril

De middag wordt geopend door LINDA.meiden hoofdredactrice Mandy Woelkens. Zij schreef tevens het boek FAQ Gender, om uitleg te geven bij de meestgestelde vragen over gender. Ze introduceert het publiek aan de verschillen tussen sekse, gender, seksualiteit en genderexpressie, en maakt duidelijk dat mensen, wanneer ze afwijken van de rigide normen omtrent gender en seksualiteit, te maken kunnen krijgen met geweld. Na Mandy’s introductie betraden diverse sprekers het podium. Dit waren onder andere Esther van Dijk, Directeur Emancipatie bij Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, en Tahmina Ashraf. Tahmina is directeur van de stichting Voice of All Women. Zij geeft het publiek, bestaande uit professionals, ervaringsdeskundigen en geïnteresseerden, mee hoe belangrijk het is om de ruimte te nemen om te leren over ieders achtergrond en culturele of religieuze context.

Tahmina Ashraf. Foto gemaakt door Andy Onderstal.

In gesprek gaan over sexting

De eerste workshop die ik bijwoon gaat over shame sexting. Een praktijk waarbij mensen worden geshamed, belachelijk gemaakt of buitengesloten omdat er seksueel expliciete beelden van hen zijn doorgestuurd zonder hun consent. Djoeke Ardon is onderzoeker bij Atria en geeft deze workshop. Zij vertelt, aan de hand van Act4Respect’s podcast ‘niet jouw schuld’, hoe mensen soms onbedoeld bijdragen aan shame sexting. Meedoen met het pesten van het slachtoffer omdat je (nog) niet beter weet, praten over sexten alsof het iets inherent fouts is of mensen afraden om seksueel expliciete foto’s te sturen. Sexting is op de eerste plaats iets leuks. Wanneer iemand ongewenst foto’s doorstuurt zegt dat niets over de moraal van degene die de foto heeft gemaakt. Victimblaming komt vaak voort uit onbegrip, te weinig kennis over seksuele leefwereld van jongeren, en goede bedoelingen.

‘niet jouw schuld’ is te beluisteren op Spotify en Apple Podcast. De teamtools zijn hier te vinden. 

Een van de workshops van het congres. Foto gemaakt door Andy Onderstal.

Aanpakken van micro-agressie

Klarina Lingmont en haar collega van Levvel verzorgen de workshop ‘Laten we het gezellig houden’. Deze workshop draait om het creëren van een veilige sociale omgeving voor LHBT+ jongeren en leert het publiek wat micro-agressies zijn en hoe er mee om te gaan. Micro-agressies zijn vormen van discriminatie die niet bij wet verboden zijn, waar je geen aangifte voor zou kunnen doen, en die door minderheden die ze meemaken vaak worden weggewuifd. Micro-agressies zijn vaak ook niet verkeerd bedoeld, maar daardoor niet minder vervelend of discriminerend. Wat je als omstander kan doen, zochten we samen met het publiek uit aan de hand van persoonlijke voorbeelden. Levvel nodigt het publiek uit om na te denken over welke interventiemethode het beste bij ons past. Wanneer is het veilig om iets te zeggen van een micro-agressie, en op welke manieren kun je dat allemaal doen?

Hoop voor de toekomst

Tot slot komt het congres samen voor een collectieve afsluiting. Mandy Woelkens wrapt up en ik ga met een hoofd vol nieuwe ideeën en inzichten weer naar huis. Het was ontzettend interessant om de discussies tussen professionals vanuit verschillende disciplines aan te horen en te leren van de vele getalenteerde en weloverwogen workshops en lezingen. Bovendien is dit congres van Act4Respect niet alleen een broedplaats voor nieuwe inzichten en veel kennis, maar brengt het me ook hoop. Vandaag heb ik me begeven tussen een groep mensen die zich allemaal op hun eigen manier inzetten voor een veilige, eerlijke en gendergelijke wereld. Wanneer je verandering wil zien: Be the change.

Deelnemers van het congres. Foto gemaakt door Andy Onderstal.

door: Tessel ten Zweege

Video 5 jaar Act4Respect

Dit congres stond in het teken van de afgelopen 5 jaar van Act4Respect. Onze programmaleiders, onderzoekers, sprekers en leden van onze co-creatiegroep zijn daarom geïnterviewd of hebben workshops gegeven. Maar wat houdt Act4Respect nou precies in? En waarom proberen we eigenlijk gendergerelateerd geweld te voorkomen onder jongeren, waarom is dit zo belangrijk? Om antwoorden te geven op deze vragen hebben we hierover speciaal een video gemaakt, met dank aan Bucketfilms. Bekijk hier de video:

Congres gemist?

Geen nood! Je kan hier het congres terugkijken van Act4Respect.
Let op: dit is alleen het gedeelte dat voor de mensen thuis te volgen was op de dag zelf.

Heb je maar kort de tijd?

Hieronder kan je het programma vinden. Dan kan jij jouw favoriete onderdeel kiezen!

Programma 9 november Be the Change – Act4Respect

1. Opening dagvoorzitter Mandy Woelkens
Mandy Woelkens is presentatrice, podcastmaakster en hoofdredacteur van Linda Meiden.

2. Interview programmaleiders Act4Respect Willy van Berlo en Britt Myren
Britt Myren is senior onderzoeker bij Atria. Willy van Berlo is programmamanager seksueel geweld bij Rutgers.

3. Interview met Esther van Dijk
Esther van Dijk is directeur van de directie Emancipatie bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).

4. Cliché ‘jullie doen dat anders’ – door Tahmina Ashraf
Tahmina Ashraf is oprichter en directeur van de organisatie Voice Of All Women. Met een passie voor mensenrechten en een missie om wereldwijd gendergelijkheid te realiseren, wil Tahmina verandering brengen in het leven van gemarginaliseerde vrouwen en meisjes in zowel lokale, nationale als internationale arena. Ze brengt ons meer bij over wat precies diversiteitssensitief werken inhoudt, hoe gender en cultuur met elkaar samenhangt en waarom het belangrijk is om je eigen bril en eigen waarden naast je neer te zetten als professional in je hulp naar anderen toe.

5. Spoken word  – door Nick Waelbers
Nick heeft zelf een worsteling meegemaakt met de traditionele gendernormen, waarbij hij ook intimidatie meemaakte. Hij vond het moeilijk om zichzelf te kunnen zijn. INDENAAMVAN, ook wel bekend als Nick Waelbers, laat rijmen wat hij niet kan rijmen om anderen en zichzelf beter te begrijpen. Zo maakte hij de spoken word EP ‘Man In De Mal’ waarin hij zijn worsteling met het ‘man zijn’ onderzoekt. Hij draagt een rijm voor waarin hij deze worsteling verder tot uiting brengt en uiteindelijk zoekt naar zelfacceptatie.

Pauze 

6. ‘Hij bedoelde het niet verkeerd’ – Marieke van der Sanden over onbedoeld plegerschap
Straatintimidatie is één van de meest voorkomende vormen van gendergerelateerd geweld. Als het zo vaak voorkomt, dan moeten er ook veel daders zijn. Gek genoeg is dat lastig te bepalen. Daders van straatintimidatie hebben vaak niet door dat ze dader zijn en wat de gevolgen voor het slachtoffer zijn. Hoe communiceer je met een dader die zich niet als zodanig identificeert? En hoe pak je probleemgedrag aan dat nog niet als een probleem gezien wordt? Deze workshop biedt handvatten om aan de slag te gaan met onbedoeld plegerschap. Je leert bovendien interventies en praktijkopdrachten die je gelijk de volgende dag kunt inzetten. 

Marieke geeft trainingen en ontwikkelt trainingen over het thema seksualiteit, seksuele en genderdiversiteit, gendergelijkheid en victimblaming. Ook ondersteund ze bedrijven bij de opzet en implementatie van seksualiteits- en diversiteitsbeleid. Voor deze lezing gaat Marieke het hebben over straatintimidatie.

Pauze 

7. ‘Online flirten? Pfff ik houd het allemaal niet meer bij waar jongeren online mee bezig zijn’ – Jacqueline Kleijer over de online wereld van jongeren
Tijdens deze workshop is aandacht besteed aan de LHBTIQ+ community én doelgroepen die meer uitdaging ondervinden in hun identiteits-en seksualiteits ontwikkeling online. Denk hierbij aan het culturele en of godsdienstige spectrum en jongeren met een beperkingen of handicap. Juist internet biedt voor hen veel mogelijkheden voor (h)erkenning. Jongeren vinden enerzijds zelf hun weg daarin, anderzijds is het niet altijd de veiligste weg. Daarom is het belangrijk dat jij als professional weet hoe je daar met jongeren over kan praten en wat je kunt doen. 

Jacqueline is een expert in het bespreekbaar maken van seks en seksualiteit met als aandachtspunt de onlinewereld. Ze neemt regelmatig deel aan expertgroepen, verzorgt bijeenkomsten voor deskundigheidsbevordering en schuift graag aan bij veiligheidsoverleggen op scholen.

Pauze 

8. Wrap up door Mandy